چله چیست ؟
در حساب نجومی هزارگی توغل  یک در میان از هفت الی یک (به شکل معکوس) شمرده می شود یعنی تنها اعداد تاق شمار می شود که هفت توغل در اول قوس، پنج توغل اول جدی(چله برزگ) ، سه توغل اول دلو(آغاز چله کوچک) و یک توغل در ماه حوت می باشد.
در فرهنگ هزاره جات چهل روز اول زمستان را بنام چله بزرگ و بیست روز دوم زمستان را بنام چله کوچک یا د می کنند که مجموعا دوماه می شود روز ختم چله کوچک را نام ( شصت و شکست ) یاد می کنند به اعتقاد مردم آغاز ماه حوت صفحه تازه در زمستان  ورق می خورد تفت زمین بالا می زند و یخبندان ها از بین می رود چله کوچک در ماه وسطی زمستان (دلو) است از نظر مردم سرد ترین فصل سال است به باور مردم عامه چله کوچک قهر زمستان است که به دلیل به پایان رسیدن عمر زمستان اخرین قدرت خو درا به نمایش می گذارد و سپس شکست میخورد که همان شصت و شکست را نشان میدهد شبهای چله را در روستاها معمولا مردم در یک خانه گرم وبنام "توخینه ” یاخانه نشیمن  یاد می شود دور هم جمع  می شوند وبه قصه خوانی  ، حمله خوانی (کتابی از جنگ های تاریخی حضرت پیامبر و حضرت علی ) و افسانانه گویی می پردازند  در خصوص چله قصه های عامیانه وجد دارد که چله کوچک موقع امدن به چله برزک می گوید توهیج کاری نکردی من کودکان را در گهواره و دست زنان را درکوزه اب وپای مردان را بروی زمین منجمد خواهم کرد چله بزرگ هم به او می گوید عمرت کوتا و پشت سرت بهاراست .
ارتباط توغل با چله
شب چله (یلدا) که فردایش اولین روز زمستان است مصادف با پنج توغل می باشند مردم توغل را به معنای سرکش بی رحم و تند میشناسند  و واژه  ی توغل به عنای قهر و دوری می باشد مردم عامه باور مند اند که دو ستاره اسمان که یکی انها بنام  (میچید ) یاد می شود از ستاره جفت خود (قمر) قهر می کند دور می شود این دوری باعث به وجود امدن توغل میشود که در نتیجه برف وبارش را در پی دارد درایام توغل مردم مسافرت نمیکرد و هرکس خانه نشستن را ترجیح می داد  و حتی به  باور مردم عامه سفر در توغل شگون بد داشته است
رای گیرو ره بغل مل شی خوبه

 ماومیچید ره یک تغل شی خوبه
ماو میچید ره یک توغل چی باشه
قدیاری جان شیفت بغل شی خوبه

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: